
11 grudnia 1983, Oslo, Norwegia. Wręczenie Pokojowej Nagrody Nobla dla Lecha Wałęsy. Nagrodę odebrała Danuta Wałęsowa i syn. Zdjęcia w ramach zbioru „Nobel dla Wałęsy. Oslo 10-XII-1983" wydanej przez Bibliotekę Tygodnika Wojennego. Zdjęcia przekazane przez Archiwum Opozycji. Fot. NN, zbiory Ośrodka KARTA
Polsko-rosyjski dialog kulturalny

Teatr Nowy w Krakowie zainicjował projekt „Re-kreacje: Rosja” i zacieśnia współpracę kulturalną z artystami z Rosji w sezonie 2010/2011. Podczas XVI Festiwalu Złota Maska w Moskwie w marcu 2011 szeroko zaprezentowano polski teatr współczesny oraz zaprezentowano zapowiedź projektu „Opera kolejowa”, który ma się odbyć jesienią 2011 roku.
Projekt „Re-kreacje: Rosja” Teatru Nowego w Krakowie to głównie festiwal teatralny poświęcony współczesnej Rosji, zorganizowany z okazji obchodzonego w Rosji Roku Antoniego Czechowa. W ramach projektu przygotowano również kilka imprez kulturalnych, m.in. premierę „Encyklopedii duszy rosyjskiej” z udziałem Edwarda Linde-Lubaszenko (25-26 listopada 2010), koncert muzyki rosyjskiej z udziałem młodych artystów oraz Daniela Olbrychskiego, Olafa Lubaszenki, Sonii Bohosiewicz (7 stycznia 2011), a także debatę „od-nowa Polska-Rosja” z udziałem Ministra Spraw Zagranicznych Radosława Sikorskiego, Adama Michnika, Wiktora Jerofiejewa i Andrzeja Wajdy- debata z udziałem TVN24 (styczeń 2011).
Do innych działań artystycznych związanych z Rosją w sezonie artystycznym 2010/2011 należały:
1. „Artist in transition” to projekt rezydencji artystycznych przeznaczonych dla młodych europejskich artystów. Jego pilotażowa edycja w 2011 rok skierowana jest do młodych reżyserów z Niemiec i Rosji. Sfinansowane zostały 6-miesięczne pobyty studyjne w Polsce, w trakcie których młodzi zaproszeni do projektu artyści mieli okazję uczyć się języka polskiego, nawiązać relacje z polskimi środowiskami artystycznymi.
W ramach pobytu stypendialnego będą oni także pracować nad przedstawieniem teatralnym. Spektakl zostanie wyprodukowany w Teatrze Nowym, oparty będzie na współczesnej rosyjskiej dramaturgii, przygotowywany zostanie przez rosyjskiego reżysera wspólnie z polskimi artystami (aktorzy, scenograf, kompozytor). Honorowy patronat nad projektem obejmie Minister Spraw Zagranicznych RP a także Prezydent RP.
2. Trans/Formacje, projekt poświęcony bezpośredniej współpracy artystycznej między artystami polskimi i rosyjskimi. W ramach projektu (wpisuje się on w priorytety Polskiej Prezydencji w Radzie UE i będzie realizowany w ramach jej programu) powstaną trzy polsko-rosyjskie koprodukcje teatralne, oparte na polskiej dramaturgii współczesnej. Spektakle zostaną wyprodukowane przez trzy moskiewskie teatry, przy wkładzie finansowym Teatru Nowego.
Z rosyjskimi aktorami nad spektaklami pracować będą zespoły polskich artystów (reżyserzy, dramaturdzy, scenografie, kompozytorzy). W ramach projektu planowane są również liczne imprezy towarzyszące: zajęcia uniwersyteckie dla rosyjskich studentów poświęcone polskiemu teatrowi i dramatowi współczesnemu, warsztaty artystyczne dla studentów szkół teatralnych, wykłady i panele dyskusyjne.
Podstawowym celem w/w projektów jest ożywienie artystycznej współpracy między polskimi i rosyjskimi młodymi artystami oraz stworzenie warunków do wymiany doświadczeń artystycznych w ramach międzynarodowych koprodukcji a także promowanie dialogu międzykulturowego.
Teatr poprzez realizację trzech wyżej wymienionych projektów postawił sobie także za cel stworzenie podstaw dla wieloletniej współpracy artystycznej między Polakami a Rosjanami oraz promowanie partnerstwa i dialogu w relacjach międzynarodowych oraz pozytywnego wizerunku Polski w Rosji i Rosji w Polsce.
W marcu 2011 jako specjalne wydarzenie XVI Festiwalu Złota Maska miał miejsce projekt pod nazwą „Teatr Polski w Moskwie”. Była to pierwsza tak szeroka prezentacja współczesnego polskiego teatru w Rosji. Wyboru spektakli dokonał zespół kuratorów z Polski i Rosji. Widzowie zobaczyli:„(A)pollonię” w reż. Krzysztofa Warlikowskiego, „Babel” w reż. Mai Kleczewskiej, „Małą narrację” w reż. Wojtka Ziemilskiego, „Personę/Marilyn” w reż. Krystiana Lupy i „T.e.o.r.e.m.a.t” w reż. Grzegorza Jarzyny. Po każdym przedstawieniu odbyły się spotkania z dramaturgami i reżyserami.
Specjalnie na Festiwal powstanie „Opera kolejowa: Prolog” czyli wspólna produkcja Komuny Warszawa i Liquid Theatre z Moskwy. Była to zapowiedź przygotowywanego na jesień 2011 roku utworu teatralno-muzycznego, który zostanie wystawiony na Dworcu Kijowskim w Moskwie. Przy jego realizacji wykorzystane zostaną m.in. rozkład jazdy pociągów i nagrania rozmów przypadkowych pasażerów.
Polska prezentacja na festiwalu była także zaproszeniem do dialogu. Odbyły się dyskusje m.in. o polsko-rosyjskich stosunkach, towarzyszących im uprzedzeniach i stereotypach oraz o różnicach w teatralnej estetyce. „Teatr Polski w Moskwie” prezentowany był od 4 do 24 marca. Budżet projektu to ok. 3 millionów złotych - kosztami strona rosyjska i polska podzieliła się po równo. Kuratorką imprezy była Joanna Klas.
(ak)